MON przygotowało projekt rozporządzenia w sprawie świadczenia pieniężnego dla żołnierzy WOT oraz aktywnej i pasywnej rezerwy. Ponadto we wtorek, 20 bm. weszły w życie przepisy ws. udzielania żołnierzom pełniącym terytorialną służbę wojskową dofinansowania kosztów nauki.
Projekt rozporządzenia MON określa sposób i tryb ustalania i wypłacania świadczeń żołnierzom:
- pełniącym terytorialną służbę wojskową rotacyjnie (OT). Tegoroczny limit na koniec grudnia dla terytorialnej służby wojskowej (TSW) ustalono na nie więcej niż 41 tysięcy żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej;
- aktywnej rezerwy (AR) w liczbie do 20 tys. żołnierzy rezerwy pełniących służbę na podstawie powołania na czas nieokreślony przez średnio 88 dni w roku czasie wolnym od pracy oraz jednorazowo przez 14 dni;
- pasywnej rezerwy (PR). W 2024 r. resort obrony narodowej zaplanował powołanie na ćwiczenia wojskowe do 200 000 żołnierzy rezerwy. Na ćwiczenia powoływani będą żołnierze pasywnej rezerwy zgodnie z nadanymi przydziałami mobilizacyjnymi w wielu specjalnościach wojskowych. Chodzi również o szkolenia w ramach kursów podoficerów i oficerów rezerwy, którzy zajmują lub są przewidziani do wyznaczenia na stanowiska służbowe w strukturach wojennych
Rekompensata dla ryczałtowców
Nowe przepisy mają zastąpić przepisy MON z 20 maja 2022 r. w sprawie świadczenia pieniężnego dla żołnierzy pełniących terytorialną służbę wojskową, aktywnej rezerwy i pasywnej rezerwy. Mają na celu m.in. rekompensatę utraconego świadczenia pieniężnego. Chodzi o wynagrodzenia ze stosunku pracy lub stosunku służbowego albo dochód lub przychód dla żołnierzy rozliczających ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z prowadzonej działalności gospodarczej lub rolniczej, które mogliby uzyskać w okresie pełnienia czynnej służby wojskowej.
W tegorocznym budżecie MON na rekompensatę utraconych zarobków dla żołnierzy pasywnej rezerwy powołanych na ćwiczenia przewidziano 5,9 mln zł, a w dla żołnierzy aktywnej rezerwy – ponad 600 tys. zł
Zmiany wymogła nowelizacja kilku ustaw z 17 sierpnia 2023 r. m.in. o obronie Ojczyzny. Chodzi m.in. o pominiętą grupę przedsiębiorców - żołnierzy, którzy nie ponoszą wysokich wydatków związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą i rozliczają podatek dochodowy od osób fizycznych w formie ryczałtu od dochodów ewidencjonowanych. Jest to uproszczona forma opodatkowania działalności gospodarczej, zaś stawki podatku zależą od rodzaju prowadzonej działalności i wahają się od 2 proc. do 17 proc.
Według projektu rozporządzenia podstawę ustalenia świadczenia pieniężnego stanowi średnia miesięczna kwota dochodu lub przychodu dla żołnierzy rozliczających ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, uzyskanego przez żołnierza z prowadzonej działalności gospodarczej w roku poprzedzającym okres pełnienia służby.
W tym przepisach wskazano, że czas pełnienia przez żołnierzy służby wojskowej ( zarówno w OT oraz AR i PR) , za które przysługuje świadczenie pieniężne, dowódca jednostki wojskowej stwierdza w rozkazie dziennym jednostki wojskowej, z podaniem daty i liczby dni pełnienia tej służby w danym miesiącu
Ponadto, projekt rozporządzenia doprecyzowuje jednocześnie, że w przypadku osób pozostających w stosunku pracy lub w stosunku służbowym świadczenie rekompensujące przysługiwać będzie za czas przebywania na urlopie bezpłatnym.
Kto ustala i wypłaca świadczenie
Według projektu podstawę ustalenia świadczenia pieniężnego stanowi:
- kwota miesięcznego wynagrodzenia otrzymanego przez żołnierza OT, żołnierza AR i żołnierza PR ze stosunku pracy lub stosunku służbowego uzyskanego za miesiąc poprzedzający miesiąc, w którym była pełniona służba;
- kwota uzyskana z pomnożenia liczby hektarów przeliczeniowych gospodarstwa rolnego, w którym żołnierz prowadzi działalność rolniczą, przez miesięczną wysokość przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego, ogłoszoną na podstawie art. 18 tej ustawy; w przypadku współwłasności gospodarstwa rolnego dochód z pracy współwłaściciela liczy się zgodnie z jego udziałem we współwłasności.
Na wniosek żołnierza zaświadczenie o wysokości tych kwot ustala: pracodawca - w stosunku do żołnierza będącego pracownikiem lub pozostającego w stosunku służbowym, naczelnik urzędu skarbowego - wobec żołnierza prowadzącego działalność gospodarczą oraz wójt, burmistrz lub prezydent miasta - w stosunku do żołnierza prowadzącego działalność rolniczą.
Dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz pełni służbę, wypłaca mu świadczenie pieniężne w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku o jego ustalenie i wypłatę.
Podwyżki i zwrot kosztów nauki dla terytorialsów
Planowane od 1 marca podwyższenie stawek uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych spowoduje, że na podwyżkach skorzystają nie tylko żołnierze dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej (ich uposażenie zwiększy się z 4960 zł do 6000 zł brutto), ale także żołnierze niezawodowi Wojsk Obrony Terytorialnej. Terytorialsi otrzymują dodatek "za gotowość bojową". Jest on przyznawany każdemu żołnierzowi, który spełni tzw. minimum szkoleniowe, czyli dwa dni w miesiącu przeznaczone na szkolenie lub poświęcone innym zadaniom wyznaczonym przez wojsko. Aktualnie dodatek wynosi 496 zł, ale po planowanej podwyżce wzrośnie do 600 zł.
Ale to już koniec dobrych informacji dla żołnierzy WOT. Zgodnie bowiem z nowelizacją rozporządzenia ministra obrony narodowej z 6 grudnia 2023 r. do zmienionego rozporządzenia MON z 28 grudnia 2022 r. w sprawie stawek uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia zasadniczego żołnierzy niebędących żołnierzami zawodowymi [DzU, poz. 2850], były szef MON Mariusz Błaszczak usztywnił stawki dla terytorialsów, uzależniając je od posiadanego stopnia wojskowego za każdy dzień służby. Stawka szeregowego od 1 stycznia 2024 r. wynosi 141 zł, starszego szeregowego - 146 zł, kaprala 161 zł,, plutonowego - 171 zł a porucznika 221 zł za dzień służby.
Do konca 2022 r. stawki w terytorialsach były oparte na procentach najniższego uposażenia zasadniczego żołnierza zawodowego. Np. szeregowy TSW otrzymywał za dzień służby 2,85 proc. , a podporucznik 4,20 najniższego uposażenia zasadniczego żołnierza zawodowego. W 2023 r. szeregowy otrzymywał 130 zł . Teraz podwyżka dla wszystkich żołnierzy OT wyniosła tylko 11 zł, co w przypadku szeregowych oznacza wzrost o 8,6 proc. a porucznika - o 6,4 proc.. Gdyby obowiązywały zasady do 2022 r. stawka szeregowego żołnierza OT wyniosłaby 171 zł, czyli 30 zł więcej niż jest w rzeczywistości.
Ponadto od 20 lutego br. weszło w życie rozporządzenie MON z 24 stycznia 2024 r. w sprawie udzielania żołnierzom pełniącym terytorialną służbę wojskową dofinansowania kosztów studiów, nauki, stażu, kursu lub specjalizacji [DzU z 5.02.2024, poz. 137]. Należy przypomnieć, że na podstawie art. 323 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny, żołnierzowi OT można przyznać dofinansowanie kosztów studiów, nauki, stażu, kursu lub specjalizacji, zwłaszcza w specjalnościach wojskowych wymagających podwyższonych kwalifikacji, w wymiarze proporcjonalnym do deklarowanego okresu pełnienia terytorialnej służby wojskowej. Dofinansowanie przyznaje się w wysokości 1/3 kosztów, za każdy rok pełnienia terytorialnej służby wojskowej przez żołnierza OT po zakończeniu kształcenia.
Zgodnie z nowymi przepisami dofinansowanie kosztów kształcenia może być przyznane na pisemny wniosek żołnierza OT, złożony w formie papierowej do dowódcy jednostki wojskowej, w której żołnierz OT pełni terytorialną służbę wojskową. Do wniosku dołącza się zaświadczenie o rozpoczęciu kształcenia wystawiane przez podmiot prowadzący kształcenie wraz z programem kształcenia. Na uzupełnienie tego wniosku żołnierzy OT ma 7 dni. R.Ch.
zdjęcie: 6 MOT